Intensieve landbouw
Daarvoor gaan wij terug naar de vorige eeuw. Na de Tweede Wereldoorlog waarin voedsel een schaars product werd, met name tijdens de Hongerwinter (1944-55), ontstond er een resolute houding van de mensen: “deze honger nooit meer”. Er werd ingezet op massaproductie in de landbouw en de veehouderij. Dat moest ervoor zorgen dat er nooit meer gebrek aan voedsel zou zijn.
Gelukkig hebben we daarna nooit meer op grote schaal honger geleden, maar deze vorm van productie heeft ook negatieve effecten. Het intensieve gebruik van bodem en bestrijdingsmiddelen heeft ook ernstige schade aangericht op klimaat, gezondheid en natuur. De manier waarop we voedsel produceren heeft ook effect gehad op de verscheidenheid van planten en dieren. Door toenemende mechanisering en globalisering kreeg de consument meer aanbod en goedkoper voedsel. Voor de agrarische producenten heeft dit ook negatieve gevolgen. Doordat internationale multinationals van schaalvoordelen kunnen profiteren worden de marktprijzen gedrukt. Producenten bieden noodgedwongen hun producten aan tegen een nog net kostendekkend bedrag. De boeren konden kiezen tussen stoppen of schaalvergroten.
Daar waar de producent ooit met passie begon met het vervaardigen van een product, bevindt die zich nu in overlevingsmodus en probeert het hoofd boven water te houden door mee te blijven doen in de optocht. Het ging en gaat veel mensen nog steeds om zoveel en zo goedkoop mogelijk, waardoor kostenfactoren als milieubehoud, diervriendelijkheid, zorg voor landschappelijk schoon, ambachtelijkheid overboord gezet werden.
Bron: Kikiskitchen
Streekproducten en CO-2 voetafdruk
Steeds meer mensen zijn gaan nadenken wat er beter kan in onze voedselketen. Waarom kopen wij appels uit Turkije in die wij hier ook verbouwen? Is de goederentransport per boot of vliegtuig met bijkomende neveneffecten als CO-2 uitstoot en watervervuiling te voorkomen? Waarom eten wij hier vlees van dieren die in Nederland zijn gehouden, in Duitsland zijn geslacht, in Spanje zijn verwerkt, verpakt en teruggezonden naar Nederland? En willen wij eigenlijk niet graag weten wie, wanneer, door wie en hoe ze zijn verbouwd? En waar is de persoonlijke band tussen burger en boer gebleven?
Door stijgend bewustzijn van deze effecten is een transitie op gang gekomen,. Er wordt steeds meer nagedacht hoe voedselsystemen in Nederland zouden kunnen worden ingericht om de stijgende bevolking op een duurzame wijze te kunnen voeden. Door minister Carola Schouten van van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit is een Visie Landbouw ingesteld. Zij ziet in kringlooplandbouw de toekomst. Overal in Nederland poppen er nieuwe lokale voedselsystemen uit de grond die via een website of fysieke winkel lokale producten of maaltijdboxen aanbieden.
Hiernaast de streekwinkel in Delden ‘Aanstreekelijk‘ die Twentse streekproducten aanbiedt.
Kringloop landbouw
In de agrarische sector wordt veel gewerkt aan de hervorming naar een circulair systeem. Zo is ook een van de kernthema’s van de Groene Kennispoort Twente Korte Ketens. GKT draagt bij aan de ontwikkeling van nieuwe kennis, de toepassing hiervan en waar nodig de opschaling. Met het project Mineral Valley Twente bijvoorbeeld experimenteren tientallen agrariërs met innovaties voor hun bedrijf. Binnen het project de Twentse Kantine heeft GKT een verkenning laten uitvoeren door Marb Consultancy en Eeckhof naar de mogelijkheid en wenselijkheid om lokaal geproduceerde voeding in kantines van publieke instellingen aan te bieden. De logistiek bleek van dusdanig complexiteit dat een vervolgonderzoek werd aanbevolen. Dus heeft GKT de Smaakmakers opgezet. Dit is een uitbreiding van de Twentse Kantine met niet alleen de kantines als afzetkanaal maar ook een website en een fysieke winkel. De logistiek wordt momenteel onderzocht door Jesse Weggemans, studente van Universiteit Twente in Enschede. Zo gebeurt er veel rondom het thema Korte Ketens met als doel de continuïteit van het agrarisch bedrijf, de kwaliteit van producten en de staat van het milieu te verbeteren.
